Yiyeceklerimizin bazılarında bulunan fazla sudan hem o yiyeceğin daha rahat yenilmesinde hem de ihtiyacımız olmadığından ayrıştırarak kurtulmak gerekebilir. Bu ayrıştırmada tercih edilebilecek yollardan en yaygın olanı kuşkusuz ki bir süzgeçten yardım almaktır. Eski dönemlerde bu işlem için bir bez ya da tülbent kullanılırken günümüzde farklı kullanım alanları ve boyutlarıyla birçok çeşit süzgeç bulunmaktadır. Genellikle metal ya da plastik malzemelerden üretilmiş olan bu süzgeçler yardımıyla meyve sebze, makarna, çay ve daha birçok yiyeceğin katı kısmıyla sıvı kısmını birbirinden ayırmak mümkündür. Her evin mutfağında mutlaka bulunan hatta farklı boyutlarda birden fazla da bulunabilen bu gizli kahraman bazen tahmin ettiğimizden daha fazla sürelerde bize yardımcı olur. Özellikle makarna ve çay seven bir ülke olduğumuz düşünüldüğünde mutfak başına düşen süzgeç sayımız minimum iki olmak durumunda. Bu sayede süzme işini daha kısa sürelerde gerçekleştirerek hem zamandan tasarruf sağlamış hem de daha sağlıklı bir süzme işlemi gerçekleştirmiş oluyoruz. Bu noktada süzgeç ile kevgirin birbirine benzer görünümlerde olmaları kafa karıştırabilir. Kevgir süzme işleminden ziyade daha çok taneli yapıya sahip ve farklı boyutlardaki katı maddeleri birbirinden ayırmak için kullanılmaktadır. Aynı şekilde elek de eleme işlemini gerçekleştirmektedir. Bu iki araçla da süzme işlemi yapılabilmesine karşın hem kevgirin hem de eleğin yapısından dolayı tam bir süzme işlemi gerçekleştirilememektedir. Her alet ve araçta olduğu gibi temel amacı işlerimizi kolaylaştırmak ve zamandan tasarruf etmemizi sağlayan süzgeçlerin temel mantığı delikli yapısı sayesinde katı ve sıvı içeren bir bütünü birbirinden ayırmak. Bu sayede kullanmak istediğimiz kısmı diğer kısımdan daha hızlı ve kolay bir şekilde ayırarak daha işlevsel bir hale getirmekte. Bu bir nevi filtreleme işlemini günlük hayatımızda birçok alanda kullanmaktayız. Eski dönemlerde ince kumaş parçaları ile yapılan süzme işlemi bez parçasının küçük delikli olması ve kullanılan bezin ne kadar sağlıklı olduğu konularında bizleri pek de rahatlamamaktaydı. Ancak teknolojinin gelişmesi, süzme işleminin günlük hayatımızdaki kullanım alanları ve yerinin artması ile farklı tipte ve boyutlarda, farklı delik büyüklükleri ve sayılarına sahip birçok farklı süzgeç çeşidi üretilmektedir. Bu süzgeç çeşitleri kullanım alanı ya da üretim malzemesi gibi farklı kategoriler altında sınıflandırılabilir. Kullanım alanlarına bakıldığında çok amaçlı süzgeç dışındaki bütün süzgeç çeşitleri tek bir amaç için kullanılmaya uygun üretilmiştir. Malzemesi bakımından bakıldığında ise yapımında kullanılan malzeme ya da malzemelerin adları ile birlikte anılmaktadır. Sabit modellerin yanı sıra akordiyon süzgeç modelleri ile kullanım alanları da farklılık göstermektedir.
Süzgeçlerin kullanılan malzemeler ve kullanılacak alanlar olmak üzere farklı sınıflandırmalarla ayrılabileceğini söylemiştik. Kullanılan malzemelere göre süzgeçlere baktığımızda karşımıza çelik, metal, demir gibi maden içeren süzgeçlerin yanı sıra plastik ve silikon malzemeden yapılmış süzgeçler de bulunmakta. Çelik, metal ya da demirden yapılmış olan süzgeçler sıcak suya ve yiyeceklere daha uzun süre dayanabildiği için kullanım açısından daha uzun süren bir ömre sahiptir. Bunun yanı sıra paslanmaz çelikten yapılmış süzgeç, malzemenin su ve benzeri maddelerden dolayı paslanmasını geciktireceği için daha sağlıklı ve uzun ömürlü olarak görülmektedir. Paslanmaz çelik süzgeç kullanım süresi boyunca paslanma olasılığı daha az olacağı için uzun süre ve sağlıklı bir kullanım imkânı sunar. Süzülen yiyeceklere pas ve benzeri kimyasalların nüfuz etmesin engelleyerek risk ihtimalini azaltır. Mutfak sıcak suyu süzmek için kullanacağınız süzgeç modelinin paslanmaz süzgeç olması yiyeceklerinizin daha sağlıklı tüketilmesine olanak sağlar. Paslanmaz süzgeçler dışında demir, metal, çelik süzgeç modelleri de yine mutfakta vazgeçilmez yardımcılarınızdan biri olacaktır. Çelik süzgeç modelleri aynı zamanda çaydanlık içlerinde de kullanılabilmektedir. Çaydanlık için özel olarak üretilen çelik süzgeçler sayesinde bardağınızda daha az sayıda çay yaprağı ile keyifli bir içim sunar. Maden içeren süzgeç modelleri dışında yine uzun süre kullanılabilen plastik ve silikon malzemeden yapılmış olan süzgeçler de bulunmaktadır. Bu malzemelerin yapısından dolayı yüksek sıcaklıklara karşı maden malzemeli süzgeçlere oranla dayanıklılığı daha azdır ve içerisindeki plastik malzeme yüksek sıcaklıktaki suyla etkileşime girdiğinde yiyeceklerinize bulaşma ihtimali bulunmaktadır. Buna karşın özellikle yüksek olmayan sıcaklıklardaki suların süzülmesinde plastik süzgeç kullanımı oldukça yaygındır. Fiyatının uygunluğu yanında aynı zamanda uzun süreli kullanım imkânı sunar. Aynı şekilde silikon süzgeç modelleri de ılık ve düşük sıcaklıktaki suların süzülmesinde büyük fayda sağlamaktadır. Silikon süzgeçlerin kullanım ömrü uzun olduğu gibi saklama alanı olarak da diğer süzgeç modellerine göre daha az yer kaplamaktadır. Bu sayede mutfakta diğer mutfak araç gereçleri için daha fazla yer kalmasına olanak tanır. Kimi süzgeçler de hem plastik hem de silikon malzeme içerebilmektedir. Bu süzgeçler genellikle yiyecekleri istenmeyen miktardaki sulardan süzmek için kullanılmaktadır. Çok yüksek derecedeki sıvılar haricinde güvenle süzme işlemi yapılabilmektedir. Malzemelerine göre farklı tipte süzgeç modelleri olduğu gibi kullanım alanları açısından da birçok süzgeç modeli bulunmaktadır.
Süzgeçler katı maddeleri sıvı maddelerden arındırdığı gibi sıvı maddeleri de katı maddelerden ayırabilmektedir. Çay süzgeç modellerinde olduğu gibi bardak içindeki sıvıyı muhafaza ederek içerisindeki katı çay yapraklarını ayrıştırabilirsiniz. Genellikle demlikten bardağa çay dökme işlemi sırasında kullanılabilen süzgeç dışında demliğin içine sabitlenebilen çaydanlık içi süzgeç modelleri de bulunmaktadır. Demliğinizin iç kısmında yer alan ağızlığa monte edildiğinde uzun süre rahatlıkla kullanabilir ve böylece keyifli çay saatleri geçirebilirsiniz. Demlik süzgeç modelleri de paslanmaz ve ısıya dayanıklı malzemeden üretilmişse uzun yıllar ve sağlıklı bir şekilde kullanabilmeniz mümkündür. Çaydanlık içi süzgeç dışında demliğin içine konulabilen ve içine koyduğunuz çay yapraklarının demliğe geçmeden çayın demlenmesini sağlayan süzgeçler de bulunmaktadır. Bitki çayı demlerken kullanabileceğiniz açılır kapanır ve küre şeklindeki süzgeçlerle de az miktara çay yaprağını süzerek demlemeniz mümkündür. Bu süzgeçleri paslanmaz çelik malzemeden üretilebildiği gibi bazı modellerin sap kısmının silikon olması sayesinde tutarken elinizin yaralanmasına engel olmaktadır. Bazı modeller ise farklı şekillerde ve silikon malzemeden üretilmiştir. Silikon süzgeçler işlevsel olduğu kadar aynı zamanda dekoratif özelliği sayesinde mutfağınızda güzel bir detay olarak yer alır. Bu süzgeçler dışında mutfakta kullanılabilen bir başka süzgeç modeli de kurutma süzgeçleridir. Ayaklı çelik süzgeç modelleri makarna süzmenin dışında da kullanılmaya başlanmasından sonra özellikle salata malzemeleri olmak üzere birçok meyve ve sebzeyi süzgeçle kurutmaya imkân sağlar. Yiyeceklerinizi kuru bir şekilde kullanmanız gerekiyorsa yıkayarak temizledikten sonra bu kurutma süzgeçleri sayesinde üzerindeki suyu süzebilmeniz mümkündür. Saplı süzgeç modellerinin aksine bu süzgeçlerin iki yanında bulunan kulp sayesinde daha kolay tutarak kullanılabilir. Genelde plastik malzemeden yapılmış modellerin yanında silikon malzemeden yapılmış kurutma süzgeçleri de son yıllarda oldukça popüler durumdadır. Katlanabilir süzgeç modelleri ile bu süzgeçlerin mutfakta daha az yer kaplaması sağlanarak alandan tasarruf etmeniz mümkündür. Sürgülü süzgeç modellerinde ise süzgecin boyu içerisindeki mekanizma sayesinde uzayıp kısalabildiği için hem lavabonuzda hem de tezgâhınızda kullanmak istediğiniz boyuta göre ayarlama yapabilirsiniz.
İhtiyaç anlarında ortaya çıkan bu portatif süzgeçler dışında özellikle mutfak ve banyoda gider borusunun tıkanmasını önlemek için bulunan süzgeçlerde mevcuttur. Bu süzgeçler kullanım alanına göre bir büyüklüğe, delik sayısı ve delik yapısına sahiptir. Banyo süzgeç modellerinde genellikle plastik malzeme kullanılmaktadır. Bu süzgeçlerin sık delik yapısı sayesinde başta dökülen ve kopan saçlar olmak üzere banyo giderinin tıkanmasına neden olabilecek maddelerin suyla birlikte boruya gitmesine engel olur. Benzer bir süzgeç modelini yine tuvalet giderlerinizde de kullanmanız mümkündür. Mutfak lavabosunda da aynı şekilde sabit olarak kullanabileceğiniz bu delikli süzgeç modeli ile lavabonuzun tıkanmasına neden olabilecek atık yiyecekler ya da başka maddelerin lavaboya kaçarak tıkamasına engel olmaktadır. Özellikle son yıllarda açılır kapanır bir mekanizması da bulunan bu süzgeçleri gerek duyduğunuzda kapalı kullanarak yıkama, doğrama gibi işlerinizi rahatlıkla yapabilir ve lavabonuzu temizledikten sonra açarak kullanabilirsiniz. Mutfak, banyo ve tuvaletlerde kullanılan küçük süzgeç modelleri plastik malzemeden olabileceği gibi çelik ya da metal malzemeden de üretilebilmektedir. Balkon giderlerine takılan süzgeçler ise genellikle plastik malzemeden üretilse de yine çelik ya da metal balkon süzgeçleri de bulunmaktadır. Genel olarak bakıldığında her evde mutlaka olması gereken süzgeçler evlerimizdeki minik ve pek göze çarpmayan kurtarıcılardandır. Özellikle yiyecek ve içeceklerle temas halinde olan süzgeçlerin sağlığa zararı olmayan veya paslanmayan maddelerden yapılmış olması insan sağlığı açısından önemlidir. Kötü ve atık plastikten yapılmış bir makarna süzgeci hem kullanım ömrünün azlığı hem de malzemesinin erimesi sonucu makarnamıza plastik bulaşması gibi istenmeyen sonuçlar doğurabilir. Bunun yerine kaliteli plastik ya da silikon malzemeden üretilen süzgeçlerle metal, çelik veya demirden yapılmış ve paslanmayan özellikte bir süzgeç kullanmak daha güvenli olacaktır. Sıcak malzemelerle temas etmeyen süzgeçlerin malzemeleri ise kullanılan yere göre değişiklik gösterebilir. Tatil ve benzeri seyahatlerde yanınızda bir süzgeç götürmek istiyorsanız katlanabilir ya da akordeon modellerini tercih edebilirsiniz. İç mekânlarda kullanılacak süzgeçler plastik ya da silikon malzemeden tercih edilebilir. Dış mekânda kullanılacak süzgeçler de kullanım amacına göre plastik ya da silikon malzemeden olabileceği gibi maden içeren bir maddeden de kullanılabilir. Balkon ve daha büyük mekânlarda yüzey alanı geniş ve kullanılan malzemeden daha sert olduğu büyük süzgeçler kullanılabilir. Özellikle izolasyonlu zeminlere uyumlu olarak üretilen izolasyonlu süzgeç modelleri bu tip geniş hacimli mekânların sudan arındırılması işlemleri için rahatlıkla kullanılabilir.
Sadece mutfakta değil evimizin birçok yerinde kullanılan süzgeçler muhtemelen hayatımızda yer alan minik yardımcılardan yalnızca birisi. Bu yardımcı sayesinde zamandan tasarruf edebildiğimiz gibi bizi masraflı ve yorucu tadilat süresinden de kurtarmaktadır. Piyasada birçok model ve malzeme çeşidi bulunan süzgeçlerin kullanım amaçlarına göre sınıflandırarak nerelerde kullanmanız gerektiğini tespit etmeniz gerekmektedir. Takılıp çıkarılabilen süzgeçlerin boyları genelde birkaç standart ölçü ile sınırlı olmasına karşı mutfakta portatif olarak kullandığımız süzgeçler hem boy olarak hem de şekil ve model olarak farklılaşmaktadır. Bu nedenle özellikle takıp çıkarılabilen bir süzgeç alacaksanız kullanım yerinin ölçüsüne göre satın almanız gerekmektedir. Ölçüsüne göre satın alınan bir süzgeç ile süzme işlemi daha sağlıklı gerçekleşeceğinden daha sonraki süreçte oluşabilecek problemler engellenmiş olur. Suyla çok temas eden veya edebilecek bir alanda kullanacağınız maden içeren süzgeç için paslanmaz malzemeden yapılmış olan bir süzgeç teli tercih etmeniz kullanım ömrünün uzun olması açısından daha iyi olacaktır. Bunun dışında plastik malzemeden yapılmış bir süzgeç de tercih edilebilir. Mutfakta ve yiyeceklerinizle temas edecek olan süzgeç tercihinde kullanılan malzeme kesinlikle büyük önem taşımaktadır. Özellikle sıcak suyla temas edecek olan süzgecinizin sıcaklığa karşı dayanıklı olması yiyeceklerinizin kimyasal madde içermemesi açısından büyük önem taşır. Bu noktada kolay ve pratik kullanımı ile tel süzgeç modelleri öne çıkmaktadır. Paslanmaz çelik malzemeden üretilen ve standart delik büyüklüğüne sahip olan bu süzgeç modeli ile hem makarna gibi yiyeceklerin süzülme işlemlerinde hem de meyve sebze kurutma gibi işlemlerde rahatlıkla kullanılabilmektedir. Bunun dışında makarna süzgeci, çaylar için süzgeç ve kurutma süzgecinin bir arada yer aldığı süzgeç takımı modellerine de bakılabilir. Son dönemde artan ihtiyaçlar ve kullanım kolaylığı sağlaması adına süzgeç takımlarında farklı parçalar da yer alabilmektedir. Pirinç süzmek için kullanılan konik biçimli süzgeçlerle birlikte kızartmalarda fazla yağın süzülmesinde kullanılan kızartma süzgeçleri de bu süzgeç seti içinde yer alabilmektedir. Bu sayede hem aynı malzemeden yapıldığı için daha rahat bir kullanım imkânı sunar hem de iç içe geçebilecek şekilde tasarlandıkları için yerden de tasarruf yapmış olacaksınız.
Kullanım alanlarına ve yapıldıkları malzemelere göre sınıflandırılabilen süzgeç fiyatları da yine bu iki kategoriye göre değişiklik göstermektedir. Plastik ve silikon malzemelerden yapılmış olan süzgeçler ekonomik anlamda diğer süzgeç modellerine göre daha uygun bir piyasa değerine sahip olabilmektedir. Bu noktada yine kullanılan plastiğin ve silikonun kalitesine dikkat etmek gerekir. Atık ya da uygun olmayan plastiklerden yapılmış olan bir süzgeç fiyat olarak çok daha uygun görünüyor olsa da hem süzgecin kullanım ömrü hem de kullanan kişilerin sağlığı açısından büyük bir dezavantaj yaratır. Fiyatı nedeniyle tercih edeceğiniz bu atık plastik süzgeçler çok daha çabuk deforme olacağı için verdiğiniz paranın boşa gitmesine neden olacaktır. Aynı şekilde kalitesiz silikon malzemeden yapılmış bir silikon süzgeç modeli de özellikle sıcak su karşısında deforme olacağı için kullanışsız ve sağlıksız bir tercih olacaktır. Tercih edeceğiniz süzgecin fiyatlarının uygunluğu kadar yapıldığı malzemelerin de kontrol edilmesi hem sağlığınıza hem de bütçenize olumlu etkileri olacaktır. Satın almada vereceğiniz bu karar ile aklı hem bütçenizi hem de sağlığınızı koruyabilirsiniz. Kullanım alanları da süzgeç fiyatlarında etkili olmaktadır. Zira bu kullanım alanı aynı zamanda süzgecin boyutunu belirleyen bir faktördür. Bitki çayı süzmek için kullanılan bir süzgecin fiyatı ile banyo ya da balkon giderlerinde kullanılan süzgeçlerin boyutları ve kullanılan malzeme miktarı da farklı olmaktadır. Mutfak içerisinde portatif olarak kullanılan süzgeçler tek parça halinde satılabildiği gibi süzgeç takımı ya da süzgeç seti olarak da bulunmaktadır. Bu setlerde de içerisindeki parça miktarı fiyatlandırmada farklılıklara yol açar. Bu nedenle hangi amaçla ve nerede kullanacağınızı düşünerek alışveriş yapmanız gerekmektedir. Özellikle açık alanda kullanılan süzgeçlerin gider ağzı boyutuyla uyumlu olması gerekmektedir. Bu boy ölçümü giderin ağzına tam oturması gerekmektedir. Küçük boyutlu bir süzgeç ağzı tam kapatmayacağı için gideri tıkayabilecek malzemelerin kaçmasına ve tıkanmalara yol açabilir. Tam tersi büyük boyutlu bir süzgeç de yine tam oturmayacağı için sızmalara ve tıkanmalara neden olmaktadır. Bu nedenle bu kadar basit bir aleti seçmek için bile dikkatli davranmak gerekir. Farklı modeller ve boyutlar arasında tercih yapmak yerine Trendyol mağazalarında çeşitli filtreleme ve kategori başlıkları altında ihtiyacınız olan süzgeci kolayca bulabilir; fiyat, puanlama, çok satanlar gibi sıralama seçeneklerinden birini uygulayarak doğru süzgeci satın alabilirsiniz.
