Peynir

Peynirler, sahip oldukları özellikler ve çok sayıda türüyle tüketicilerini memnun etmeyi hedefler. Kahvaltılık, yemeklik ya da içki yanına tercih edilen bu ürünlerin kendine has bir tadı bulunur. Peynir yemek isteyen bireylerin kendileri için uygun lezzeti bulmaları gerekir. Çünkü her kişinin hoşlandığı tür değişiklik gösterebilir. Bahsedilen ürünler, fermente süt gıdaları olarak üretilir. Bu gıdanın tadı, olgunlaşma süresi, kullanılan maya ya da peynir altı suyu miktarı, tuzlanma oranı ve sütün elde edildiği hayvanın türüne göre değişir.

Kişiler genellikle beyaz peyniri tek bir tür olarak düşünür. Ancak aslında beyaz peynir türleri çok farklı isimlerle ve özellikleriyle dikkat çeker. Bu ürünler küp, civil, lor, sıkma, keçi, çeçil vb. gibi adlandırmalara sahiptir. Bu noktada peynirin türünün özelliklerini bilmek benzersiz bir yemek keyfi yaşamanız için önemlidir. İnek, keçi, koyun ya da manda sütü kullanılarak üretilen gıdaların lezzetleri birbirinden oldukça farklıdır. Aynı hayvan sütü kullanılsa da ürünlerin kalitesi birbirinden değişkenlik gösterir.

Peynirin yağlı olup olmaması büyük oranda kullanılan hayvanın sütüne bağlıdır. Ancak, sütün yağının ayrıştırılması da tercih edilen seçeneklerden biridir. Peynirler, farklı tuzluluk oranlarına sahiptir. Bu sayede, gereksinim duyulan ürünün kolay bir şekilde elde edilmesine olanak tanır. Bazı peynirler de birden fazla süt kullanılarak hazırlanır. Örneğin Ezine peyniri içeriğinde keçi, koyun ve inek sütünü aynı anda barındırır. Ayrıca metal kutular içinde olgunlaştırılan kendine özgü bir üretim özelliği bulunur. Çanakkale ve Edirne illerinde yaygın olarak üretilir.

Yağ oranları değişiklik gösteren gıdaların tüketimi özellikle kilo kontrolü yapan kişiler için önemli olur. Lor peynir, sütün kestirilmesi sonrasında elde edilen az yağlı bir türdür. Erzurumlular ise bu peynir türünü peynir altı suyu kullanarak üretir. Görüntü olarak lor, çökelek peyniriyle benzerlik gösterir. Ancak, çökelek süt yerine ayrandan elde edilir. Kullanım süresi kısa olan bu iki besin, diyet yapan kişiler tarafından da sıklıkla tercih edilir.

Bahsi geçen bu gıdaların tuz oranları da birbirinden farklılık gösterir. Salamura peynir olarak satılan besinler, tuza yatırılarak uzun süre dinlendirilir. Hava geçirmeyen kapta olgunlaştırılan bu peynir tipi, sıcak iklimlerde bakteri üremesini engellemek için büyük oranda tercih edilir. Tulum peyniri, İzmir’de salamuraya yatırılarak elde edilir. Küp içinde saklanan ve bu şekilde olgunlaştırılan tulum, Erzincan, Tunceli, Çankırı gibi birçok farklı ilde üretilir. Her bölgenin tulum çeşidi farklı tuzluluk oranına sahiptir.

Peynirler farklı kalıplarda üretilen besinlerdir. Bahsedilen bu besinler, büyük ya da küçük parçalar hâlinde kullanıma olanak tanır. Teneke peynir, 10-30 kg aralığında değişen miktarlarda satılır. Tekerlek peynir olarak adlandırılan ve yuvarlak yapısıyla dikkat çeken tür ise 10-70 kg aralığında değişen ağırlığa sahiptir. Bu ürünler, yıllık ya da mevsimlik olarak ihtiyacın karşılanmasına olanak tanır.

Top, burgu, küp ve misket peynir olarak adlandırılan daha ufak boyutlara sahip besinler de bulunur. Bu gıdalar, küçükten büyüğe sıralanan farklı gramajlarda paketlenir. Bu sayede, kişilerin gereksinim duyduğu miktarı satın alması mümkün hâle gelir. Az dayanan ve kısa sürede bitirilmesi gereken ürünler, daha ufak boyutlarda hazırlanır. Bu küçük boy paketler, ürünün bozulmadan ve tadı güzelken tüketilmesine olanak tanır.

Kaşar peyniri, hemen herkes tarafından bilinen geleneksel lezzetlerden biri olarak bilinir. Bu peynirin taze ve eski olarak iki farklı türü bulunur. Olgunlaşma süreleri değişen bu iki çeşit, birbirinden tamamen ayrı tada sahiptir. Taze kaşar, hazırlandıktan hemen sonra tüketilebilir. Zonguldaklılar tarafından üretilen cevizli taze kaşar ise 2 gün olgunlaştırıldığında daha keskin bir tat kazanır. Diğer bir tür olan eski kaşar, en az 6 ay dinlendirilmeden yemeye hazır hâle gelmez. Bazı yörelerde 12 ay olgunlaşması beklenen eski kaşar türleri bulunur.H

Tüm peynirlerin, gıdayı tüketecek kişi sayısına göre gram ya da kilo olarak alınması mümkündür. Bu gramaj türleri, günlük, haftalık, aylık ya da yıllık olarak ihtiyaç duyulan oranın elde edilmesine olanak tanır. 100 gr peynir kullanılarak hazırlanan tariflerde kolaylık olması bakımından bu şekilde dilimlenerek paketlenen ürünler de bulunur. Labne ve krem peynir gibi türler genellikle plastik kaplarda 100-500 gram arasında değişen miktarlarda sunulur. Kahvaltılarda sıklıkla tüketilen üçgen peynir, 6-8 üçgen arasında değişen ve birer birer paketlenen ürün özelliklerine sahiptir. Bu sayede, kişiye özel kullanıma olanak tanır.

Her ülkenin kendine has birçok özelliği bulunur. Yemek kültürü ve gıdaların hazırlanış şekli de bunlardan biri olarak bilinir. Değişkenlik gösteren yemek alışkanlıkları ülkemiz için de benzer bir yönelim gösterir. Doğu, Ege, İç Anadolu, Karadeniz ve Marmara farklı yemek tarifleriyle öne çıkar. Bu yemek tariflerinde birbirinden farklı peynir çeşitlerinden yararlanılır. Bölgelere özgü yöresel yemekler, kendilerine has lezzetleri bu peynirlerle yakalar. Üretim tekniği, yağı, sütü ve formülü değişen peynirler, her bölgede başka bir isimle bilinebilir.

Ülkemizde belirli yörelere ait peynir çeşitleri bulunur. Trabzon kolot peyniri, ısıya maruz kaldığında hızlı bir şekilde erir. Bu sayede, Karadeniz yöresel lezzetlerinden olan kuymak yapmak için ideal bir kullanımı bulunur. Hellim peyniri Kıbrıs’ın yöresel lezzetlerinden biri olarak öne çıkar. Izgara yapılabilen ya da kızartılabilen bu peynir, sarı-beyaz renkte bir gıdadır. Keçi sütü, tuz ve nane konularak üretildiği için eşsiz bir tada sahiptir. Kuru peynir ise, su oranı az olduğu için genellikle börek yapımında kullanılır.

Kars ve Ardahan yörelerinde yağı alınmış sütten üretilen çeçil peynir, iplik şeklinde hazırlanan yumuşak ve tuzlu bir yapıya sahiptir. Bu tür, civil ve tel peynir gibi adlarla da tanınır. Genellikle kahvaltıda tercih edilen bu tür, tatlılarda da kullanılabilir. Yaprak peynir, Hatay’a özgü hafif tuzlu ve yağsız bir yöresel besindir. Ezme peyniri olarak da adlandırılan bu peynir, kızartma yapılarak tüketilebilir. Katkı maddesi içermediği için sade olarak da yenmesi mümkündür.

Otlu peynir, Van bölgesinin tescil almış lezzetlerinden biridir. Yaz mevsiminde yabani otlarla birlikte hazırlanan bu ürün, kış aylarında yenmeye hazır hâle gelir. Kars gravyer peyniri, İsviçre kökenli bir peynirin Türk kültürüne ait türüdür. Dünya genelinde bilinen farklı yapılara sahip peynirler de ülkemizde yemeklerde kullanılır. Bu peynirlerden olan Rokfor peyniri, Fransa’da üretilen içi küflü dışı güzel kokan bir besindir. Mahzende iki-üç ay kaldıktan sonra tüketilen bu tür, kavun içi renginde ve ince kabukludur. Dayanıklı bir peynir türü olduğu için sıklıkla tercih edilir. Kırmızı ve beyaz şarapların yanında da ikram edilir.

Parmesan peyniri İtalyanların lezzetlerinden biridir. Sert bir yapısı bulunur ve bu sayede rendelenmesi kolaydır. Genellikle salatalarda kullanılır. 12 ay boyunca dinlendirilen peynirlerden biridir. Mozzarella ve gorgonzola peyniri, İtalyanlar tarafından yemeklerde sıklıkla kullanılan türlerdendir. Manda sütünden üretilen kremsi mozzarella pizzalarda büyük oranda tercih edilir. Gorgonzola denilen mavi damarlı tür ise, lezzetli yapısıyla makarnaların üstüne sos olarak eklenebilir.

Kahvaltılık peynir, her yaştan kişinin tüketimine uygun olarak hazırlanır. Şekilli peynir denilen farklı hayvan kalıplarından üretilen tür ise çocukların kahvaltıda yemesi için özel olarak tasarlanır. Az ya da yarım yağlı peynirler, sağlıklı besin değerlerine uygun olarak üretilir. Yağsız peynir arayanlar için ürünlerin üstünde yağ değerlerine bakılması önerilir. Bu sayede, beslenme düzenine uygun olan gıdanın seçilmesi mümkün olabilir.

Tuzsuz ya da az tuzlu peynir sevenler için aynı ürünün farklı tuz oranlarıyla üretildiği bilinir. Geleneksel tatlardan olan süzme peynir azdan çoğa sıralanan farklı tuz miktarlarıyla tüketilebilir. Tuzda bekletilme süresi sert ya da yumuşak bir peynir elde edilmesini etkiler. Örneğin keçi peyniri, kolay sindirilebilen yapısıyla ideal bir tüketime sahiptir. Hemen her peynir türü kahvaltı sofralarına konabilir.

Ağızda dağılan yapısıyla sıkma peynir, Maraş yöresine ait bir tür olarak bilinir. Bu peynir türü, haşlanan ve elle şekillendirilen sıkı yapılı bir besindir. Üstüne çeşitli baharatlar eklenerek her öğünde tüketilebilir. Pürüzsüz görüntüsü ve kolay kesilebilen yapısıyla tüketicilerinin beğenisini kazanmayı hedefler. İnek ya da koyun sütünden elde edilen dil peyniri, parçalı yapısıyla sofraların vazgeçilmezleri arasında yerini alır. Bu ürün, kaşara göre daha yumuşak bir yapıya sahiptir.

Çömlek peyniri, bol tuzla sıkıştırılarak hazırlanan bir yapıya sahiptir. Üstüne çörek otu atılarak kahvaltılık olarak sıklıkla tercih edilir. Bir diğer kahvaltılık peynir türü de örgü peyniri olarak adlandırılır. Bahsedilen bu ürün, saç örgüsü gibi örülerek elde edilir. Balıkesir bölgesinde meşhur olan mihaliç de sabah kahvaltıları için sıklıkla tercih edilen orta sertlikte tatlı bir peynirdir.

Ülkemizde büyük oranda tercih edilen gıdaların başında peynirler gelir. Bahsi geçen bu ürünlerin kaliteli ve sağlıklı olması bireyler tarafından önemsenir. Peynir seçerken dikkat edilmesi gereken çeşitli kriterler bulunur. Bunlar peynirin ne kadar süre önce üretildiği, görüntüsü, rengi ve tadıyla ilgili özelliklere bakılarak anlaşılır. Kullanım amacına göre tercih edilecek ürünün boyutları ve miktarı da değişiklik gösterebilir.

Peynirin dış yüzeyinin pürüzsüz olması kolay bir şekilde kesilmesine imkân tanır. Delikli peynir seçerken dikkat edilmesi gereken delik sayısının az ve genişliklerinin büyük olmasıdır. Çünkü küçük ve çok sayıda delikten oluşan türler, kalitesiz olarak kabul edilir. Genellikle peynirin dışının beyaz ve parlak renkte olması önerilir. Ancak kırmızı peynir olarak adlandırılan tür, kabuğu kırmızı ve içi hafif pembe renkten oluşan bir gıda olarak bilinir. Bu nedenle alınacak ürünün genel özelliklerine dikkat edilmesi gerekliliği doğar.

Beyaz dışında rengi olan diğer bir gıda füme peyniri olarak adlandırılır. Tütsülenmiş peynir de denen bu tür, sarı ve kahverengi arasında bir renk tonuna sahiptir. Çeşitli dünya ülkelerinin peynirlerinden elde edilir. İsviçre ve İtalyan peynirlerinin dumanla tütsülenmesi sonucunda işlenmiş bir peynir elde edilir. Füme edilen bir diğer süt ürünü, isli peynir olarak adlandırılır. İsli peynir, Çerkesler tarafından büyük oranda tercih edilir. Mayalı süt dilimli bir şekilde suya atılır. Ardından odun ateşi ısısıyla kurutulur. Bu şekilde elde edilen peynirler çok uzun ömürlü oldukları için yıllar boyu kullanılabilir. Peynir seçiminde önemli noktalardan biri de tat ve kokudur. Bahsi geçen ürünler güzel kokularıyla da kullananların beğenisini kazanır. Türün kendine has özelliklerine tam anlamıyla sahip olan ürünler tercih edilmelidir.

İçerdiği malzemelerle keyifli bir yeme keyfi sunan peynir fiyatları değişiklik gösterir. Her bütçeye uygun olan ürün fiyatları, kalitelerine göre azalır ya da artar. Daha fazla süt kullanılarak elde edilen peynirler, diğerlerinden daha yüksek fiyat aralıklarına sahiptir. Olgunlaşma süresinin artması da yine emek ve zaman içerdiği için fiyatı artırma eğilimindedir.

Bazı kişiler süt ve süt ürünlerine karşı belirli bir hassasiyete sahiptir. Bu kişiler sağlık sorunları nedeniyle glutensiz ve laktozsuz peynir türlerini seçer. Bahsedilen bu ürünler, kalıp peynir olarak paketlenir. Bu peynir türleri, çölyak, gluten hassasiyeti ya da ince bağırsak rahatsızlığı olan kişiler tarafından büyük oranda tercih edilir. Bu peynir türleri, sağlıklı insanlar tarafından da daha kolay sindirilir.

Uzun ve cevizli peynirler, kalabalık aile grupları için ideal bir kullanım sunar. Küflü peynirler ise uzun süre sonunda elde edildiği için genellikle az miktarda tüketilen gıdalar arasındadır. Peynirlerin kaç gram olarak paketlendiği ya da bir ürün içinde kaç ayrı dilim olduğu fiyatlandırma sırasında önem kazanır. Keçi ve manda sütü kullanılarak üretilen peynirler inek ve koyun sütünden üretilen türlere göre daha fazla fiyatlandırılır. Bunun nedeni sütün kalitesiyle de doğru orantılıdır.

Çeşit çeşit tariflerde kullanmak için peynir türlerinden faydalanılır. Bu türlerin bütçe dostu şekilde elde edilmesi tüketiciler için önem kazanır. Kampanya ve indirimlerden yararlanarak oldukça uygun fiyatlarla bu ürünleri elde etmek için Trendyol’a göz atabilirsiniz. Kullanıcı deneyimlerinden faydalanmak için yorumlara bakabilir ve hızlı bir şekilde sipariş verebilirsiniz. Siz de hem ülkemiz hem de yurtdışında tercih edilen türleri hemen deneyimleyebilirsiniz.