Klemens

Klemens, elektrik bağlantısını çok daha güvenli hâle getirmek için kullanılır. Ürün, kablolar arasında güvenli bir bağlantının kurulmasını sağlar. Kablo birleştirici klemens çeşitlerinin çok sayıda farklı modeli mevcuttur. Bunun sebebi, ürünün son derece yaygın bir şekilde kullanılmasıdır. Elektrik bağlantısı bulunan hemen her yerde kullanılabilen terminal, farklı kalınlıktaki kablolara uygun versiyonlara sahiptir. Örneğin, 3.5 mm klemens bu kalınlıktaki kabloların birleştirilmesi için kullanılır. 2,5 mm gibi daha ince kablolar için uygun olan modeller de mevcuttur.

Terminallerin sahip oldukları kapasite de oldukça değişkendir. Kimi modeller yalnızca iki kablonun birleştirilmesine izin verir. 2’li klemens ile basit bir kablo bağlantısı oluşturulabilir. 2’li modellerin vidalı ve yaylı alternatifleri de mevcuttur. 2’li yaylı klemens ile bağlantı kurmak vidalı modellere göre çok daha pratiktir. Bu modellerde bulunan mandal sistemi ile kablonun uç kısmı ürünün içine yerleştirildikten sonra mandala basmak sabitlemek için yeterlidir. Ekstra bir vidalama işlemine gerek yoktur. Bu sayede vidasız klemens olarak da bilinen bu modelin pratik tasarımı kullanıcıların zamandan tasarruf etmesini sağlar. Mandallı klemens modelleri çoğunlukla ikili olarak üretilse de 3’lü ve 5’li gibi çoklu versiyonlar da mevcuttur.

Terminaller, yaygın olarak elektrik panoları gibi alanlarda kullanılır. Bu sebeple ürünün çok sayıda kablo bağlantısına izin veren modelleri de mevcuttur. 3’lü, 4’lü, 8’li ve 10’lu klemens modelleri ile birden çok kablo birbirine bağlanabilir. Çoklu klemenslerde yapılan bağlantının fazlalığından ve geçen akımın yoğunluğundan kaynaklanan bazı riskler meydana gelebilir. Bu ve benzeri olumsuzlukları önlemek için sigortalı klemens modelleri üretilir. Bu modellerde yer alan sigorta, akımın güvenliğini sağlar.

Terminaller, kullanım alanlarına da bağlı olarak pek çok farklı materyalden üretilebilir. Bakır, alüminyum, krom, demir, porselen ve taş klemens çeşitleri ürünün yaygın olarak kullanılan türleridir. Bu ürünlerin her birinin kullanım alanı birbirinden farklıdır. Örneğin; bakır klemens, iletkenliği yüksek olan modellerdendir. Bu model, elektrik işlerinde sıklıkla tercih edilir. Metal klemensler ise daha çok yapısal işlerde kullanılır. Örneğin; metal klemens çeşitleri arasında yer alan “U” model, daha çok dış ortamlardaki aydınlatma direkleri ve elektrik bağlantı hatlarında kullanılır.

Bir başka model olan Al-Cu klemens ise yalnızca bakır ve alüminyum iletkenlerinin bağlanmasında kullanılır. Terminallerin içlerinde kullanılan iletkenin ismine göre modelleri bulunur. Bu durum, ürünün dışındaki yalıtkan maddeler için de geçerlidir. Pek çok çeşitli yalıtkan materyal, terminallerin tasarımında tercih edilebilir. Terminal modellerinin üretiminde yalıtkan materyal olarak sık rastlanılan ürünlerden biri plastiktir. Plastiğin düşük maliyetli olması ve çeşitli renklerde üretilebilmesi tercih edilmesindeki önemli nedenlerdendir.

Bir diğer yalıtkan materyal ise porselendir. Bu materyal ile üretilen terminaller, 1260 derece ısıda fırınlanarak pişirilir. Bu sayede ürün, yüksek sıcaklıklara karşı büyük bir dirence sahip olur. Isının yüksek olduğu alanlarda terminal kullanılmasının gerektiği hâllerde taş klemens olarak da bilinen bu model rahatlıkla tercih edilebilir. Porselen yalıtkanlı klemens modelleri, fırın imalatı ve rezistans çeşitleri gibi işlerde sıklıkla tercih edilir. Ürünün yoğun olarak kullanıldığı bir diğer alan ise elektrikli sobalardır.

Bir diğer yalıtkan terminal modeli ise bakalit materyalden üretilenlerdir. Bakalit, bir tür suni reçine olup eritildiğinde kolay şekil alma özelliğine sahiptir. Bu malzeme sahip olduğu yapısal özellikleri sayesinde terminal kullanımında plastik ve porselenden sonra sıklıkla tercih edilir. Cam sigortalı klemens de farklı bir materyal tipine sahip model örneklerindendir. Bu tip terminallerin farklı iletken ve yalıtkanlardan üretilen çeşitleri mevcuttur. Ancak içlerinde bulunan cam sigorta sistemi, değişmeyen bir özelliğidir. Bu sistem, kullanıldığı devreyi fazla akıma karşı korur. Böylece aşırı yüklenme durumunda devrenin yanması ya da patlaması gibi tehlikeli durumlar meydana gelmez.

Farklı teknik biçimlerde tasarlanan terminal modelleri vardır. Bu çeşitliliğin sebebi, ürünün geniş bir kullanım alanına sahip olmasıdır. Terminal tipleri genellikle üretim biçimlerine göre adlandırılırlar. Örneğin; T, C ve U klemens modelleri isimlerini bu harflere şekilsel olarak benzemeleri sebebiyle almıştır. Bazı terminaller ise sahip oldukları şekilsel özelliklere göre isim alır. Sıra klemens, buna verilebilecek iyi bir örnektir. Bu modelde düz bir zemin üzerinde sıralanmış odacıklar bulunur. Ürünün kullanım alanı; avize uçları, panolar ve buat gibi teknik ekipmanlardır. Sıra terminaller, iki iletkeni birbirine eklemek amacıyla kullanılır. Bu modellerin öne çıkan özelliklerinden biri, iç kısmında pirinç iletken kullanılmasıdır. Ürünün dış kısmında ise yalıtkan olarak genellikle plastik, porselen ya da bakalit gibi malzemeler tercih edilir.

Terminal modellerinin bazıları birden fazla iletkene bağlantı sağlamak için de kullanılabilir. Çoklayıcı klemens olarak da bilinen bu modellerin oldukça geniş bir kullanım alanı bulunur. Özellikle elektrik panolarında bu ürün modeli sıklıkla tercih edilir. Terminal bağlantıları yapmak detaylı ve dikkatli olunması gereken bir konudur. Bu sebeple daha pratik ve kolay kullanım özelliklerine sahip tasarımlar geliştirilmeye çalışılır. Şeffaf klemens modelleri, bu amaçla ortaya çıkmış ürünlerden biridir. Ürünün dış kısmında kullanılan yalıtkan kapsam tamamen şeffaf bir materyalden üretilir. Bu modelin işlevsel yönü ise bağlantı noktalarını net bir biçimde görebilmeye olanak sağlamasıdır.

Terminal modelleri içerisinde çeşitli kullanım alanlarına uygun dayanıklılıkta geliştirilen tasarımlar da mevcuttur. Örneğin; ısıya dayanıklı klemens modelleri, yüksek sıcaklık değerlerine ulaşılan alanlarda kullanım için uygundur. Bu tip terminaller, özel testlere tabi tutulur. Yanmazlık ve yangına dayanıklılık adı verilen testlerden geçen ürünler kullanıma uygun kabul edilir. Isıya dayanıklı bir terminal modelinin 960 derecelik sıcaklıklara karşı dayanıklılık gösterebildiği bilinir. Bu sayede ürünlerin kullanıldığı yerlerde yangın ve benzeri kazaların yaşanması hâlinde elektrik güvenliği korunmuş olur.

Klemens satın alınırken dikkat edilmesi gereken pek çok unsur vardır. Bu ürünün birçok farklı modeli olduğu için satın almadan önce kapsamlı bir araştırma yapmak büyük önem taşır. Terminal alırken öncelikli olarak hangi alanda kullanılacağının tespit edilmesi gerekir. Örneğin, terminalin kullanılacağı alan bir raylı sistem ise buna özel bir seçim yapılması gerekir. Raylı sistemlerde kullanılan ray klemens modellerinin özel bir vibrasyon testinden geçmiş olması önem arz eder. Ayrıca bu ürünün kullanılacağı yerlerin sıcaklık özellikleri de satın alma işleminden önce değerlendirilmesi gereken unsurlardandır. Kaliteli bir terminalin çok yüksek sıcaklık değerlerine karşı dayanıklı olması mümkündür.

Sıcaklık değişikliklerinin yoğun olarak yaşandığı alanlarda seçilmesi gereken model, yay baskılı olanlardır. Ayırca maden ve benzeri yerlerde kullanılacak terminallerin de ortamın şartlarına uygun olması gerekir. Bu gibi yerlerde pabuç tipi klemens kullanılması tavsiye edilir. Bazı durumlarda birden fazla terminal kullanılması gerekebilir. Bu gibi hâllerde köprü klemens satın alınması önerilir. Bu üründe iki terminal birbirine kolay ve güvenli bir biçimde bağlanabilir. Komplike yapılar ve geniş mekânlarda bu modeldeki terminallerin tercih edilmesi gerekir.

Terminal satın alırken ürünün yalıtkan kısımlarında kullanılan materyallerin özelliklerinin de incelenmesi gerekir. Aynı şekilde ürünün içerisindeki iletken bölümlerin de çeşitli materyallerden üretilebildiği göz önünde bulundurulmalı ve özel bir inceleme yapılmalıdır. Hangi materyalden üretilen terminalin satın alınması gerektiği tespit edilirken bağlantı yapılacak kabloların özellikleri de iyi biçimde belirlenmelidir. Bağlantısı yapılacak olan kablonun kalınlığına uygun teknik özelliklere sahip terminaller tercih edilmelidir. Aksi hâlde kablonun bağlantısı fazla gevşek ya da sıkı olabilir. Bu durum ark hataları yaratarak sistemin doğru şekilde çalışmamasına neden olabilir. Terminale takılacak olan kabloda yüksük bulunup bulunmaması da satın alma işlemlerinden önce değerlendirilmesi gereken bir konudur. Eğer kabloda yüksük bulunuyorsa daha geniş boyutlu terminal modelleri tercih edilmelidir. Kanunen terminal kullanımının zorunlu olduğu durumlar bulunur. Bu hususta da kişilerin özel bir inceleme yapması gerekir.

Terminal modelleri, dayanıklı bir yapıya sahiptir. Ürünün bir amacı da elektrik ileten parçaların yalıtımı olduğu için tasarımında güvenlik ve dayanıklılık ön planda tutulmuştur. Bu sebeple ürünlerin dış kısmında dayanıklı yalıtkanlar kullanılırken iç bölümlerinde ise çeşitli metaller tercih edilir. Ürünün iç kısmında kullanılan çelik, bakır ve alüminyum gibi metaller, dayanıklı yapıları sayesinde uzun süreli kullanımlarda bile iletkenliğini yitirmez. Dış kısımda kullanılan plastik malzeme de benzer şekilde sert ve sağlam bir yapıya sahiptir. Ürünün dış kısmında kullanılan plastiğin su geçirmez özellikli olduğu modeller de bulunur. Su geçirmez klemens modelleri, özellikle açık alanlarda kullanılan elektrik bağlantılarında tercih edilir. Bu sayede devrenin olumsuz hava durumlarından etkilenmesi ve insanlar için tehlike oluşturması önlenir. Bu modeller, izole klemens olarak da adlandırılır.

Terminaller sıklıkla kablolar arası bağlantı kurmak için kullanılıyor olsa da devrenin güvenliğinin sağlanması için de tercih edilir. Bu koruyuculuğun sağlanabilmesi için de dayanıklılık ve güvenlik, ürünün hemen her modelinde ön plana çıkan özelliklerdir. Ancak bazı modellerde kullanım alanlarına bağlı olarak dayanıklılık çok daha yüksektir. Örneğin; evlere, mahallelere hatta semtlere elektrik dağıtımı yapılan trafolarda klemens sistemleri yer alır. Bu alanlarda kullanılan modellerden geçen elektrik akımının yoğunluğu sebebiyle dayanıklık da daha yüksektir.

Klemens sistemlerinde dayanıklılık ve güvenlik için uygulanan bir diğer sistem de topraklamadır. Topraklama, elektrik devrelerinde son derece önemli bir işlemdir. Bir devrenin topraklama bağlantısı bulunması olası bir elektrik kaçağı durumunda kullanıcıları korur. Bu sistem ile devrenin herhangi bir parçasına dokunulması durumunda elektriğin kişiye değil direnci çok daha düşük olan toprağa iletilmesi sağlanır. Topraklama klemensi de bu iş için kullanılır. Bu modeller, nötr klemensi olarak da bilinir. Özellikle pano sistemlerinde kullanılan nötr modeller yalnızca mavi renkte üretilir. Bu özellik, söz konusu ürünlerin ayırt edebilmesini kolaylaştırır.

Klemens fiyatları, oldukça değişken bir konudur. Söz konusu ürünün hem yüksek hem de uygun fiyatlı alternatifleri bulunur. Klemens fiyatlarını etkileyen unsurların başında boyut gelir. Küçük boyutlu ve az sayıda bağlantının yapılmasına izin veren modellerin fiyatları, pano klemensi gibi çoklu ürünlere göre çok daha uygundur. Pano modellerde ürünün sağlayabildiği bağlantı sayısı arttıkça fiyat da buna bağlı olarak yükselebilir.

Klemenslerin uygulanma şekilleri de fiyat üzerinde etkilidir. Kimi modeller kullanıcıların daha kolay bir şekilde kablo birleştirme işlemi yapması için basit bir tasarıma sahiptir. Örneğin; klipsli klemens modellerinde kabloların sabitlenmesi için herhenagi bir vidalama işleminin yapılması gerekmez. Ürünün iç kısmına kablolar yerleştirildikten sonra iyice sıkıştırıp koruma klipsinin kapatılması yeterlidir. Dolayısıyla bu ürünün fiyatı, pratik bir kullanım sunduğu için klasik geçmeli klemens modellerine göre bir miktar daha yüksek olabilir. Benzer şekilde sıkıştırmalı klemens olarak bilinen mandal modellerinin uygulanması da kolay olduğu için fiyat farklılıkları gözlemlenebilir.

Ürünün kullanım alanlarının çeşitliliğine bağlı olarak klemens fiyatlarında değişiklik görülmesi mümkündür. Günlük hayatta sıklıkla kullanılan yaylı tırnaklı klemens modellerinde fiyatlar kullanım alanı daha sınırlı olan modellere göre daha uygundur. Ancak PCB klemens gibi aynı zamanda sinyal ve veri iletimi de yapan ve kullanım alanları çok daha özellikli olan modellerin fiyatları bir miktar yüksek olabilir. Aynı durum, diyotlu klemens için de geçerlidir.

Klemenslerde fiyatların değişmesine neden olan bir diğer unsur ise ürünün imal edildiği materyal ve sahip olduğu özelliklerdir. Klementlerin hem iç hem de dış yüzeyleri farklı malzemelerden üretilebilir. Ürünün iç kısmında kullanılan metalin ve dış kaplamada tercih edilen yalıtım malzemesinin kalitesi de fiyatında değişikliğe sebep olabilir. Siz de Trendyol’da yer alan klemens çeşitlerine göz atabilir, dilediğiniz ürünü yalnızca birkaç tıkla kolaylıkla satın alabilirsiniz.