Ahşap Boyası

Ahşap boyamada tercih edilen boya çeşitleri farklıdır. Akrilik boyalar, yağlı boya ve sprey boya çeşitleri boyamada kullanılabilir. Su bazlı ahşap boyası akrilik olarak da adlandırılır ve çevreye karşı duyarlı, sağlıklı bir boya olduğu için çoğu yüzeye uygundur. Rengini uzun süre koruması, çabuk kuruması da avantajlı yönlerindendir. Genellikle sulandırmaya gerek olmadan kullanılır ve birçok boyutunu bulabilirsiniz. Ahşap sprey boya ise fırça, boyama kabı gibi malzemelere gerek olmadan boyama yapabilmeyi sağladığından çok pratiktir. Kuruma süresi en kısa olan boyalardandır ve nispeten fırça kullanılmadığı için kolay bir kullanım sağlar. Alacalı bir görüntü olmaması için 25-30 cm uzaklığı koruyarak sprey boya kullanılmalıdır. Boya işlemini yaparken katlar arası bekleme süresi her boya türüne göre farklıdır. Ahşap boya çeşitleri içerisinde akrilik ve sentetik boyalarda en çok 24 saat iken sprey boyalarda yarım saat aralıklarla boyama yapılabilir. Boyama işlemi bittikten sonra boyanın yüzeye tam olarak tutunabilmesi için 48 saat beklenmelidir. Bu işlemin ardından yüzeyin parlak, pürüzsüz olması ve boyanın dayanıklılığını artırmak için son işlem olarak vernikleme yapılır. Vernik şeffaf ince bir tabakadır ve boyanın rengini değiştirmez. Sadece mat veya parlak çeşitleri ile boyanın görünümünü bu şekilde değiştirebilirsiniz. Bu işlemi gerektirmeyen vernikli ahşap boyası çeşitleri de vardır. Eğer ilk defa boya yapacaksanız pürüzsüz bir yüzey elde etmek için sentetik boyalar kullanmalısınız. Sentetik boyalar hava kabarcığı oluşumunun az görülmesini sağlar. İpeksi bir doku oluşturması mobilyalarınız için tercih edebileceğiniz bir özelliktir. Yağlı ahşap boyası da sentetik bir boyadır ve bu görünümü elde etmenizi sağlar. Yağlı boya az miktar ile çok fazla alan boyayabilir. Temizlenmesi oldukça kolaydır. Ancak kokusunun ağır olduğunu unutmamalısınız. Bu nedenle çocuk odası için akrilik boyaların kullanılması önerilir. Yağlı boya için astar ve zımparalama işlemi de gerekmeyebilir ancak vernikli bir yüzey için astar ya da zımpara uygulayabilirsiniz. Astar ilk zemine uygulanır ve boyanın tutunmasını arttırır. Genellikle zorunlu bir işlem olarak görülmez. Ahşap boyama işlemi için zımparalama işleminden sonra bir kat boyanın sulandırarak uygulanması da astar işlevi görebilir. Boyayı seçmek kadar uygulanacak zaman da önemlidir. Çok nemli ve sıcak havalarda boyama yapılması önerilmez. Nem boyanın tutunmasını azaltabilir veya hava kabarcıkları oluşumuna neden olabilir.

Ahşap dolap boyası alırken satıcıyla iletişime geçmeli ve yüzeyin durumu, boya hakkında detaylı bilgilerin konuşulması gerekir.

Boya seçiminde büyük bir yeri ve önemi olan renklerin seçimi bir o kadar da eğlenceli olabilir. Zevklerinize ve kullanılan alana göre değişiklik gösterir. İç mekanda, evlerde kullanılacak boyalarda dikkat edilmesi gerekenler; orada bulunan mobilyalar, alanın büyüklüğü ve aydınlığı ile duvar rengi olabilir. Dış mekanlar için de çevresiyle uyum ön planda tutulmalıdır. Ahşap boyarken küçük ve pek aydınlık olmayan bir yer için beyaz ahşap boyası gibi açık renkler kullanılmalıdır. Bu alanın büyük ve aydınlık görünmesini sağlayabilir. Ya da etrafındaki mobilyalar ve eşyalar çok açık renklerde ise siyah ahşap boyası göz alıcı bir görünüm sağlayabilir. Aynı şekilde duvar rengine dikkat edilmelidir. Ancak bu sefer zıt renkler değil aynı tonları yakalamak gerekir. Açık gri bir duvar boyası ile antrasit ahşap boyası renk uyumunu yakalayabilen iyi bir örnektir. Duvarın renginden birkaç ton koyu veya açık renkler tercih edilmelidir. Yine mat bir duvar için yarı mat ahşap boyası veya parlak ahşap boyası kullanılmalıdır. Aynı tondan ve görünümden kaçınmalısınız. Örneğin sarı, parlak renkte bir duvar boyası ya da açık pembe, turuncu, krem rengi duvar renkleri için gri ahşap boyası tonları kullanmayı düşünebilirsiniz. Evinize hakim olan renkler de bu seçimde etkilidir. Her odanın aynı renk tonlara sahip olması gerekmez ancak yine de uyumlu olmasını isteyebilirsiniz. Kahverengi tonlarının hakim olduğu bir evde krem rengi ahşap boyası iyi bir seçimdir. Oturma odasında yemek masası, orta sehpa gibi mobilyaların rengi genellikle koltuk takımlarıyla uyumlu yapılır. Mavi, turkuaz, bej, yeşil renklerinde bir oturma odası için koyu kahve ahşap boyası gibi kahverenginin tonları ile modern bir çizgi oluşturabilirsiniz. Yeşil rengi ise duruşu, farklı tonları ve canlılığıyla evlerde kullanılması önerilen bir renktir. Turuncu, sarı, kahverengi, gri, krem, siyah, ve pastel beyaz renkleri ile yeşil ahşap boyası mükemmel bir uyum oluşturur. Çocuk odası için de bu canlı renkler kullanılabilir. Çocuk odasında sadece renklerin göz yorucu ve dikkat dağıtıcı olmamasına dikkat etmelisiniz.

Ahşap boyama sadece düz boyama tekniğiyle yapılmaz. Boyamayı birçok teknikle farklı görünümlerde uygulayabilirsiniz. Dekupaj, stencil, doku tekniği, pasta rölyef, budak ve eskitme tekniği adı verilen birçok teknik vardır. En çok kullanılan teknikler içerisinde stencil, belirli bir desen kalıbının yapıştırılarak o alanın boyanması tekniğidir. Dekupaj ise desenli ince bir kağıdın boya üzerine yapıştırılması ile elde edilen görünümdür. Vintage bir görünüm sağlamak için de ahşap eskitme boyası yapılabilir. Eskitmeyi elde etmenin birçok yolu vardır. Mumla eskitme işleminde boyama işlemine başlamadan önce farklı bölgelerde ve aralıklı olmak üzere mumla mobilyanın üzeri çizilir ve boyama yapılır. Tüm alan boyandıktan sonra kuruması beklenir. Kuruyan boyanın üzerinden temiz bir bezle silme işlemi yapılır ve mumlu olan yerler sökülür. Bu sayede boyası dökülmüş ya da eskimiş bir mobilya görünümünü sağlamış olursunuz. Ya da kuruyan bir boyanın üzerinden zımpara ile geçmek de eski ve doğal bir görünüm sağlar. Zımpara yerine bıçak ya da sivri uçlu bir cisimle de kazıyarak aynı sonuca ulaşabilirsiniz. Boyama işlemi sırasında ise fırçanın üzerindeki boyanın biraz kuruması sağlanarak eskitme görüntüsü yapılabilir. Kuru eskitme yöntemi olarak da bilinen bu yöntem için metalik ahşap boyası çeşitleri kullanılabilir. Renk tabakaları içerisindeki metal parçacıklar sayesinde sürüldüğü yüzeyde istenilen etkiyi bırakır. Aslında parlak ve canlı olarak bilinen metalik boyalar ahşap üzerinde kuru eskitme yöntemiyle ile istediğiniz görünümü elde etmenizi sağlar. Mobilyanın üzerine boyayı döküp karton yardımıyla yaymak ve boyanmış minik kağıt parçalarını ahşap zemine yapıştırmak da diğer eskitme yöntemleridir. Budak tekniği ya da masif tekniği olarak bilinen ve ahşap bir görünüm elde etmek için ise ahşap desen boyası kullanılmalıdır. Patina boyası da denen bu boyaları uygulamaya başlamadan yüzey düz ve pürüzsüz hale getirilir. Ardından ahşap desen boyası uygulanır. İki kat boya genellikle kahverengi ahşap boyası ile boyadıktan sonra ahşap desen aparatı ile yapılan son kat boya kurumadan boyanın üzerinden aşağıdan yukarıya doğru geçilerek ağaç kabuğu gibi bir görünüm elde edilir Uygulaması kolaydır. Aparat sürekli bez ile silinerek üzerinde boya kalmaması sağlanmalıdır. Sedef boyası olarak bilinen ahşap görünümlü boya da bu deseni vermek için kullanılabilir. Aparatı kullanırken aslında yapılan henüz kurumayan üst katmana budak şekli vermektir. Bu şekli elde ederken üst katman kalkar ve alttaki boya desenlerin olduğu yerlerde açığa çıkar. Bu nedenle ilk sürülen katmanın rengine de dikkat etmelisiniz. Bu katman için ceviz ahşap boyası kullanılabilir.

Kullanılan boyalar Uluslararası EN 71-3 standardına uygun olarak üretilmelidir. Özellikle çocuk mobilyaları boyandığı zaman ya da ahşap oyuncak boyası seçerken bu standarda uygun boyalar tercih etmelisiniz. Çünkü minikler çevreyi tanımaya başlarken her cismi ağızlarına götürme eğiliminde olurlar. Vücuda girdiğinde atılamayan ağır metallerin ağızla temasını esas alan bu standart da onların sağlıklı gelişimini korumak için belirlenmiştir. Çoğu su bazlı boya bu kriteri sağlar. Seçilen boyalar aynı zamanda kokusuz ahşap boyası olmalıdır. Dış mekan için ve tüm ahşap boyama için bu boyaların kullanılması önerilir. Ayrıca vernikleme işlemi için de bu standartlara uygun vernikler vardır. Akrilik ve sentetik boya ayrımı içerdiği incelticilere göre yapılır. İnceltici olarak tiner kullanıldığında bu sentetik yani yağlı boyadır. Akrilik boyalar için ise inceltici olarak su kullanılır. Organik ahşap boyası petrol bazlı pigmentleri bünyesinde bulundurmaz daha çok bitkilerden elde edilir. Doğal kaynaklı boyaların maliyeti de yüksektir. Aynı zamanda renk seçimine göre de maliyeti değişiklik gösterir. Deri ve göz hassasiyeti için organik boyalar kullanılmalıdır. Doğal ahşap boyası için sentetik boyalar tercih edilmek isteniyorsa bu tür boyaların da organik olanlarını bulabilmek mümkündür. Doğal kaynaklı değildir ancak verebileceği zarar çok azdır. Ticari faaliyetlerde kullanılan bu boyaların denetimi sağlandığından sağlığa ciddi zararları olmadığı söylenebilir. Ahşap boyası tavsiye edilirken görünüm parlaklık, dayanıklılık gibi etkenlerin yanı sıra sağlıklı bir içeriğe sahip olması da istenen bir özelliktir. Eğer ahşabın sadece kapatıcılığını arttırmak ve görünümünü değiştirmek istiyorsanız da son kat boyalarını tercih edebilirsiniz. Kurşun içermeyen yapıları, hızlı kuruması ve yüzeyi dış etkenlerden uzun süre korumasıyla bilinir. Ahşap yüzey için bunu parlak ahşap boyası ya da son kat parlak bir boya ile boyayabilirsiniz. Son kat boyalar su bazlı da olabilir.

Ahşap boyaları eviniz, eşyalarınız ve bahçe mobilyalarınız üzerinde kullanıma uygundur. ahşap tavan boyama çürümeye, neme karşı dayanıklı olmalıdır. Bu nedenle yüzeyi muhafaza edecek boyaların kullanılması gerekir. Tavan boyama için de ahşap boyaları ve ceviz, meşe renklerinde ahşap koruma boyası

kullanabilirsiniz. Renkli vernik olarak da bilinir. Bu boya ahşabın nefes almasını sağlarken küf ve mantar oluşumunun önüne geçer. Ahşap mekanlarda bu doğal görüntüyü korumak isterseniz renkli koruyucu vernik ilk tercihiniz olmalıdır. Pake ve tavan için de renk değişikliğine gidilmeye gerek kalmaz. Ancak dekoratif ve ferah bir görünüm sağlamak için ahşap tavan boyası genellikle beyaz renkte tercih edilir. Ev içerisinde bulunan kapı, merdiven, trabzan gibi alanlar ile birlikte tavanın da beyaz renge boyanması uyumlu ve ferah bir görünüm sağlayabilir. Ahşap merdiven boyası için tavanda ve kapılarda kullanılan boya çeşitleri kullanıma uygundur. Ahşap evlerde zarar gören iç ve dış yüzeyler için yüzey hazırlığından sonra mantarlara karşı koruma için emprenye uygulaması yapılması önerilir. Ahşabın uzun süreli korunmasını sağlar. Ahşap dış cephe boyası yüksek elastikiyet ve yapışma sağlamalıdır. Çevreci olması ve suya dayanıklılığı nedeniyle su bazlı boyalar tercih edebilirsiniz. Ahşap ev boyama uzun zaman gerektiren ve birkaç işlemin aralıklı tekrarıyla sonuç veren bir süreçtir. Bu nedenle yardım almadan yapmak isteyenler ısı tabancası, spatula, zımpara, emprenye, dış cephe ahşap astarı ve suya dayanıklı ahşap boyası kullanmalıdır. Her bir işlem sonrasında bir gün beklenmeli ve yüzeyin kuru olduğundan emin olmalısınız.

Ahşap boyama, eskiyen mobilyaların ve koruma gerektiren ahşapların tamamen yenilenmeden yeni gibi görünmelerini sağlar. Tüm bu yenileme masrafları yerine ahşap boyası kullanmak uygun fiyatlı ve pratik bir çözüm olarak görünür. Sadece eski eşyaları değil farklı bir görünüm kazandırmak istediğiniz her şeyi tamamen boyayabilir veya rengarenk boyalar ile desenler ve süslemeler yapabilirsiniz. Ahşap boya markaları her ihtiyaca uygun boyut ve çeşitleri ile geniş bir tercih alanı oluştururlar. Herkesin kullanımına uygundur. Sadece uygun sıcaklık ve nem koşullarında boyamaya özen göstermelisiniz. Ahşap boyalarının yüksek kapatıcılığı sayesinde çok fazla kullanmaya gerek duyulmaz. Boyalar üzerinde aksi belirtilmedikçe inceltmeye gerek duyulmadan kullanılır. Bu sayede az katta iyi sonuç elde edebilirsiniz. Ahşap boyası fiyatları da genellikle aynı aralıklarda ve uygundur. En iyi özellikleri çabuk kuruması, her renk ve tondan çeşitlerinin olması ve kokusuz olmalarıdır. Bu nedenle dekoratif tercihler için hızlı ve ekonomik bir tercihtir. Hobi olarak kullanılan boyalar küçük boyutlu ve diğer yardımcı ürünleriyle birlikte bulunabilir. Ahsap boyama seti içerisinde birkaç çeşit fırçası, kutusu, verniği ile birliktedir. Set halinde olanları da uygun fiyatlıdır.